به گزارش بهارانه؛ به گزارش خبرگزاری صدا و سیما استان همدان، این عکسها و اسناد حضور مردم و صحنههایی از تجمع مردم در میدان امام همدان را نشان میدهد.
همه طبقات مردم در حمایت از مصدق در میدان بزرگ شهر گردآمده و عدهای از اعضای حزب ایران نیز مردم را تشویق و ترغیب به این حمایت میکردند.
کودتای ۲۸ مردادماه سال ۱۳۳۲ و وضعیت همدان در آن روزها برگهایی از تاریخ معاصر است که شرایط سیاسی این کهن دیار را در ۷۰ سال پیش ترسیم میکند.
به دنبال مخالفت نمایندگان مجلس شورای ملی با دکتر مصدق و مشکلات ناشی از آن، وی برای انحلال مجلس هفدهم در روز ۱۲ مرداد ۱۳۳۲ اعلام رفراندوم کرد.
در این زمان، برخوردهای شدیدی بین طرفداران جبهه ملی و حزب توده در همدان رخ داد و رفراندوم در دوشنبه ۱۹ مردادماه در همدان برگزار شد، از سوی دیگر، چون در سراسر کشور مقرر بود که صندوق اخذ آرای موافقین و مخالفین را در دو محل جداگانه بگذارند، در همدان نیز صندوق مخالفین در مسجد شریف الملک و صندوق موافقین در میدان پهلوی (میدان امام (ره) فعلی) گذاشته شد.
در ۲۸ مرداد بود که سرویسهای جاسوسی آمریکا و انگلیس وارد کار شدند و مردم را بهت زده کردند.
مومن، مورخ همدانی با تصریح بر اینکه با رسیدن این خبر به همدان، با آنکه نخست وزیر کودتا یعنی فضل الله زاهدی همشهری آنها بود، اما همه طبقات مردم در حمایت از مصدق در میدان بزرگ شهر گردآمده و عدهای از اعضای حزب ایران نیز مردم را تشویق و ترغیب به این حمایت میکردند.
او گفت: در این زمان بود که عدهای از سلطنت طلبان به رهبری علی محمدی معروف به علی وکیل، که خود را شاگرد شعبان بی مخ (جعفری) میدانست از خیابان بوعلی به سمت میدان اصلی حرکت کردند و از حمایت از شاه و دولت کودتا شعار میدادند و درگیریهایی در ادامه این موضوع رخ داد.
این پژوهشگر تاریخ معاصر تأکید کرد: مأمورین شهربانی نیز درصدد متفرق کردن مردم برآمدند و به سوی آنان تیراندازی کردند، اما با توجه به اینکه به سوی مأمورین شهربانی نیز تیراندازی میشد، شهربانی اوضاع را بحرانی دید و از ژاندارمری و پادگان همدان کمک گرفت.
او با بیان اینکه درگیریها از ساعت ۶ بعدازظهر تا ۱۰ شب به طول انجامید، گفت: در نتیجه، رئیس شهربانی و چهار تن از پاسبانها و عدهای از مردم مجروح و البته یک نفر از مردم نیز در اثر جراحات وارده در گذشت.
عصر همان روز در حالی که شهر به شدت آشفته بود، منازل برخی افراد مانند آیت الله سید نصر الله بنی صدر توسط عدهای ناشناس و فرصت طلب بنا به قولی به تحریک حزب توده، مورد دستبرد و غارت قرار گرفت.
این پژوهشگر معاصر با بیان اینکه در روز ۲۹ مردادماه مردم که از کودتا دچار بهت و حیرت بودند، برای کسب تکلیف در منزل آیت الله بنی صدر اجتماع کردند؛ افزود: در این زمان از سوی فرمانداری همدان، حکومت نظامی اعلام و با صدور اعلامیه شدیداللحنی، مردم را بر رعایت نظم و امنیت دعوت کرد و با اعلام اسامی سران نهضت ملی در همدان، از آنان خواست که خود را تسلیم مأمورین دولت کنند.
لینک ویدیو تصاویر:
https://www.iribnews.ir/00NGbK